Block reward (nagroda za blok) to suma kryptowaluty przyznawana górnikowi za wydobycie nowego bloku w sieci blockchain. Jest to kluczowy mechanizm w protokołach kryptowalut takich jak Bitcoin czy Ethereum, który pełni dwie funkcje: zachęca górników do uczestnictwa w zabezpieczaniu sieci i zapewnia emisję nowych jednostek kryptowaluty do obiegu.
Jak działa block reward?
W sieciach opartych na mechanizmie konsensusu proof-of-work (PoW), górnicy rywalizują o rozwiązanie trudnego matematycznego problemu związanego z dodaniem nowego bloku transakcji do blockchaina. Górnik, który jako pierwszy znajdzie prawidłowe rozwiązanie (tzw. “proof-of-work”), ma prawo do dodania bloku i otrzymania nagrody.
Nagroda za blok składa się z dwóch części:
- Nowo wygenerowane monety: Jest to suma nowych monet wytworzonych jako część nagrody za blok, co prowadzi do stopniowej emisji kryptowaluty.
- Opłaty transakcyjne: Górnik otrzymuje również wszystkie opłaty transakcyjne związane z transakcjami zawartymi w tym bloku. Są to opłaty, które użytkownicy płacą, aby ich transakcje zostały przetworzone szybciej.
Przykład: Bitcoin
W sieci Bitcoin, block reward była początkowo ustalona na 50 BTC za każdy wydobyty blok, jednak co około cztery lata (dokładniej co 210 000 bloków) dochodzi do halvingu, czyli zmniejszenia nagrody o połowę. W ten sposób ilość nowo emitowanych Bitcoinów stopniowo maleje.
- W 2009 roku, gdy Bitcoin wystartował, nagroda za blok wynosiła 50 BTC.
- Po pierwszym halvingu w 2012 roku zmniejszyła się do 25 BTC.
- W 2016 roku nagroda zmniejszyła się do 12,5 BTC.
- W 2020 roku zmniejszyła się do 6,25 BTC, co jest aktualną nagrodą za blok (stan na 2024 rok).
Mechanizm halvingu ma na celu ograniczenie podaży Bitcoinów, tworząc deflacyjny charakter tej kryptowaluty, ponieważ z czasem ilość nowych monet wchodzących na rynek maleje.
Znaczenie block reward
- Zachęta dla górników: Block reward jest głównym źródłem przychodów dla górników, szczególnie na początku istnienia sieci, gdy opłaty transakcyjne są niskie. Bez odpowiedniej nagrody, górnicy nie mieliby motywacji do poświęcania zasobów na utrzymanie sieci, co mogłoby osłabić jej bezpieczeństwo.
- Stopniowa emisja: Block reward służy również jako sposób na stopniową emisję nowych jednostek kryptowaluty do obiegu, co kontroluje inflację i zapewnia wzrost podaży, aż do osiągnięcia maksymalnej ilości monet (w przypadku Bitcoina wynosi ona 21 milionów BTC).
- Przejście do opłat transakcyjnych: W miarę zbliżania się sieci Bitcoin do limitu 21 milionów BTC, block reward z nowych monet zmniejszy się do zera, co sprawi, że górnicy będą polegać wyłącznie na opłatach transakcyjnych. Dlatego ważne jest, aby opłaty te były wystarczająco wysokie, by utrzymać motywację górników do dalszego zabezpieczania sieci.
Wyzwania związane z block reward
- Zmniejszające się nagrody: W sieciach z mechanizmem halvingu, takich jak Bitcoin, zmniejszająca się nagroda za blok może z czasem wpłynąć na rentowność górnictwa, zwłaszcza jeśli opłaty transakcyjne nie wzrosną proporcjonalnie do spadku nagrody za blok.
- Koncentracja górnictwa: W miarę jak wydobycie staje się coraz mniej opłacalne dla mniejszych uczestników, może dojść do większej koncentracji górnictwa w rękach dużych farm górniczych, co może prowadzić do problemów związanych z decentralizacją sieci.
Podsumowanie
Block reward jest jednym z najważniejszych mechanizmów w kryptowalutach opartych na proof-of-work, ponieważ zapewnia motywację dla górników oraz kontroluje podaż nowych monet. Z czasem jednak, ze względu na mechanizmy takie jak halving, nagroda ta ulega zmniejszeniu, co zmusza sieci kryptowalut do polegania bardziej na opłatach transakcyjnych jako bodźcu dla górników. Mechanizm ten jest kluczowy dla zrozumienia zarówno ekonomii kryptowalut, jak i długoterminowej strategii ich funkcjonowania.