Luzowanie ilościowe (ang. Quantitative Easing, QE) to niekonwencjonalna polityka pieniężna stosowana przez banki centralne, mająca na celu stymulowanie gospodarki, szczególnie w sytuacjach, gdy tradycyjne metody, takie jak obniżanie stóp procentowych, okazują się niewystarczające.
Mechanizm działania
Bank centralny, stosując luzowanie ilościowe, zwiększa podaż pieniądza poprzez zakup aktywów finansowych, takich jak obligacje rządowe, korporacyjne lub inne papiery wartościowe od instytucji finansowych. Zakupy te zwiększają rezerwy banków komercyjnych, co w teorii powinno prowadzić do większej akcji kredytowej i inwestycji w gospodarce.
Cele
Luzowanie ilościowe ma na celu:
- Obniżenie długoterminowych stóp procentowych, co zachęca do inwestycji i wydatków zarówno przez przedsiębiorstwa, jak i konsumentów.
- Zwiększenie płynności w systemie finansowym, co ma zapobiegać zatorom kredytowym i stabilizować rynki finansowe.
- Podniesienie inflacji do celu inflacyjnego (zazwyczaj około 2%), zwłaszcza w sytuacji, gdy inflacja jest zbyt niska lub gospodarka zmaga się z deflacją.
Zastosowanie w praktyce
Luzowanie ilościowe było szeroko stosowane po kryzysie finansowym w 2008 roku przez banki centralne, takie jak Rezerwa Federalna USA (Fed), Europejski Bank Centralny (EBC) oraz Bank Japonii. Wprowadzenie QE miało na celu przeciwdziałanie recesji i wspieranie wzrostu gospodarczego.
Potencjalne skutki uboczne
Chociaż luzowanie ilościowe może być skutecznym narzędziem w walce z recesją, niesie ze sobą pewne ryzyko:
- Zwiększenie nierówności majątkowych – Skup aktywów może prowadzić do wzrostu cen akcji i innych aktywów finansowych, co głównie korzysta najzamożniejszym.
- Ryzyko inflacji – W dłuższej perspektywie zwiększona podaż pieniądza może prowadzić do nadmiernej inflacji.
- Zwiększone zadłużenie – QE może przyczyniać się do tworzenia „bańki” na rynku długu, zwłaszcza jeśli rządy i przedsiębiorstwa nadmiernie korzystają z niskich stóp procentowych, by się zadłużać.
Podsumowanie
Luzowanie ilościowe jest narzędziem polityki pieniężnej, które ma na celu wspieranie gospodarki w trudnych czasach, gdy inne metody nie przynoszą oczekiwanych rezultatów. Mimo jego potencjalnych korzyści, istnieje także ryzyko związane z długotrwałym stosowaniem tej strategii, dlatego banki centralne muszą starannie monitorować jej efekty i być gotowe do odpowiednich korekt.