Darknet to ukryta część internetu, do której nie można uzyskać dostępu za pomocą standardowych przeglądarek i wyszukiwarek, takich jak Google, Bing czy Yahoo. Aby móc przeglądać strony w darknet, potrzebne jest specjalne oprogramowanie, które zapewnia użytkownikom anonimowość. Darknet często jest mylony z deep web, ale w rzeczywistości są to dwa różne pojęcia.
Darknet a deep web – różnice
Deep web to część internetu, która nie jest indeksowana przez wyszukiwarki, ale nie jest ukryta ani nielegalna. Obejmuje na przykład prywatne bazy danych, systemy bankowe, wewnętrzne sieci firmowe, a także zasoby akademickie. Darknet, z kolei, to specjalnie ukryta sieć, w której użytkownicy mogą pozostawać anonimowi. Oprogramowanie, takie jak Tor (The Onion Router) czy I2P (Invisible Internet Project), umożliwia dostęp do stron, które nie są widoczne w standardowych wyszukiwarkach, oraz zapewnia ochronę prywatności poprzez szyfrowanie danych i ukrywanie adresów IP.
Jak działa darknet?
Darknet opiera się na technologii peer-to-peer oraz warstwach szyfrowania. Sieć Tor, najczęściej używana do przeglądania darknetu, wykorzystuje tzw. “cebule” (ang. onions) – wielowarstwowe szyfrowanie, które przechodzi przez wiele węzłów, zanim dane dotrą do celu. Każdy węzeł odszyfrowuje jedną warstwę szyfrowania, ale nie zna pełnego źródła ani celu komunikacji, co zapewnia wysoki poziom anonimowości.
Legalne i nielegalne zastosowania darknetu
Darknet często kojarzony jest z działalnością przestępczą, ale ma również legalne i etyczne zastosowania. Jest wykorzystywany przez dziennikarzy, aktywistów, osoby żyjące w reżimach autorytarnych czy osoby chroniące swoją prywatność w internecie. Przykłady legalnych zastosowań darknetu obejmują:
- Ochrona prywatności w sieci.
- Przekazywanie informacji w krajach z cenzurą.
- Komunikacja dla osób, które obawiają się inwigilacji przez rządy.
Jednak darknet stał się również miejscem dla działań niezgodnych z prawem, takich jak:
- Handel narkotykami i bronią.
- Sprzedaż skradzionych danych i tożsamości.
- Usługi związane z cyberprzestępczością, takie jak ataki DDoS czy hacking.
Oprogramowanie używane do przeglądania darknetu
Najbardziej znane oprogramowanie do przeglądania darknetu to:
- Tor: Najczęściej używana przeglądarka do anonimowego surfowania po darknet. Sieć Tor opiera się na zdecentralizowanej infrastrukturze i zapewnia użytkownikom ochronę prywatności.
- I2P: Sieć skoncentrowana na przesyłaniu danych w sposób anonimowy i zabezpieczony, choć mniej popularna niż Tor.
- Freenet: System peer-to-peer, który zapewnia anonimowość w przesyłaniu danych.
Zagrożenia związane z darknetem
Korzystanie z darknetu niesie ze sobą ryzyko. Anonimowość, która jest jedną z jego głównych zalet, przyciąga także cyberprzestępców. Użytkownicy darknetu mogą natknąć się na nielegalne treści, oszustwa, złośliwe oprogramowanie i inne zagrożenia. Ponadto, choć sam darknet nie jest nielegalny, odwiedzanie stron z nielegalną zawartością lub uczestnictwo w nielegalnych działaniach może prowadzić do konsekwencji prawnych.
Podsumowanie
Darknet jest złożoną i kontrowersyjną częścią internetu. Ma zarówno legalne, jak i nielegalne zastosowania, a jego anonimowy charakter budzi zainteresowanie osób poszukujących prywatności, jak i tych z intencjami przestępczymi. Ważne jest, aby rozumieć, że choć darknet może chronić prywatność, jego użycie wiąże się także z zagrożeniami prawnymi i technicznymi.